تحلیل رفتار اعضای اوپک در اعلام ذخائر نفتی و تأثیر آن بر تولیدکشورهای عضو

انتظارات، نقش مهمی در نوسانات قیمت  نفت‏خام برعهده دارد و به نظر می‎رسد که انتظارات عامل عمده و اساسی در تغییرات رفتار عرضه، تقاضا  و ‏ قیمت ‏نفت می‏باشد. با شناخت عوامل موثر بر این انتظارات می‎توان، نبض بازار نفت و امکانات مختلف آن‏را، به‏صورتی پایدار‏ و ‏مستمر ‏در ‏دست‏ داشت. یکی از مهم‏ترین عواملی که می‏تواند بر سطح انتظاری‏ قیمت‏ها در آینده تأثیر بگذارد، حجم ذخائر نفتی قابل استحصال و به‏ویژه حجم نفت در اختیار کشورهای عضو اوپک و محدود بودن حجم ذخائر قابل بازیافت نفت می‏باشد. اهمیت حجم ذخائر نفتی برای هریک از کشورهای عضو اوپک علاوه بر امتیاز در اختیار داشتن حجم بالاتری از ذخائر نفت نسبت به دیگران، کسب سهم بالاتری از کل تولید اوپک است، به این ترتیب که پس از تدوین سیستم سهمیه‏بندی تولید کشورهای عضو اوپک در ابتدای دهه 1980، حجم ذخائر به عنوان یکی از معیارهای تعیین سهمیه درنظر گرفته شد و پس از آن بود که مسابقه اعلان افزایش حجم ذخائر میان اعضا شروع شد (یرگین، 1374). پژوهش حاضر تلاش می‏نماید تا از طریق بررسی میزان تأثیرگذاری این اطلاعات بر سیاست‫های تولیدی این کشورها و در نتیجه بر بازار جهانی نفت، نسبت به معتبر بودن این اعلام‏ها، اظهارنظر کند، زیرا این اعتقاد وجود دارد که اعلام بیش از اندازه حجم ذخائر، باعث اغتشاش در بازار خواهد بود به این دلیل که این اطلاعات، مبنائی برای تداوم پیش بینی عرضه آتی نفت در بازارهای جهان است. برمبنای مطالعه انجام شده، عملا ارتباط چندانی میان افزایش حجم ذخائر و تغییر تولید نفت‏خام بیشتر کشورهای عضو اوپک وجود ندارد و به نظر می‏رسد اعلام بیش از اندازه واقعی حجم ذخائر نفت این کشورها، ناشی از رقابت پنهان میان اعضا در کسب جایگاه بالاتر در سازمان و نیز بدست آوردن سهمیه بیشتر تولید از این سازمان در شرایطی است که سازمان به دنبال تعیین سهمیه تولید اعضا و یا سقف تولید کلی سازمان است. طبقه‎بندی  JEL: Q3، Q32، Q35، C24، C22